وجود ماده تاریک در جهان ضرورتی ندارد

نظریه‌ای رایج در دنیای علم می‌گوید نزدیک به ۸۵ درصد از جرم عالم را ماده تاریک راه اندازی داده است، اما دانشمندان تا این مدت نتوانسته‌اند به‌طور مستقیم این ماده را رصد کنند. اکنون طرفداران یک نظریه تازه درزمینه گرانش مدعی شده‌اند که اصلاً نیازی به وجود ماده تاریک نیست و این ماده به گمان زیادً وجود ندارد.

به‌ گزارش گاردین، محققان در مقاله جدیدی این ایده را نقل کرده‌اند که ماده تاریک درواقع وهم و خیالی است که جامعه علمی فیزیک دهه‌ها است به‌جستوجو آن می‌گردد و تلسکوپ اقلیدس نیز برای همین منظور به فضا رفته است. این نظریه تازه که به فضا-زمان «لرزان» یا «جنبنده» معروف است، تا این مدت کاملاً آزمایش نشده، اما همین اکنون هیاهوی بسیاری در دنیای علم فیزیک به وجود اورده است.

پروفسور «جاناتان اوپنهایم» از کالج دانشگاهی لندن، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس درمورد مقاله تازه خود نوشته است: «ما نشان دادیم که نظریه گرانش … می‌تواند انبساط کیهان و گردش کهکشان‌ها بدون نیاز به ماده تاریک یا انرژی تاریک را توضیح دهد.»

مقاله تازه محققان که تا این مدت به همتاداوری نرسیده است، این سوال را نقل می‌کند که آیا ماده تاریک واقعاً وجود دارد یا خیر. این مقاله به گفتن شباهت‌های بین این ماده و مفاهیم ناقص قبلی نظیر «اتر» می‌پردازد که اندیشمندان باور داشتند نوعی ماده نامرئی است که همه فضا را پر کرده.

نظریه تازه دانشمندان چطور نیاز به ماده تاریک را رفع می‌کند؟

راهکار جانشین اوپنهایم با گفتن «نظریه پساکوانتوم گرانش کلاسیک» معارفه شده است. این استاد دانشگاه پنج سال قبل را صرف تشکیل پیوند بین دو ستون مهم در فیزیک مدرن کرده: نظریه کوانتوم و نسبیت عام اینشتین – که به‌طور بنیادی با یکدیگر ناسازگار می باشند.

نظریه اوپنهایم این چنین می‌پندارد که بافت فضا-زمان یک بافت صاف و مدام است، اما در ماهیت خود حالتی «لرزان» دارد. نرخ جریان زمان در این حالت به‌صورت اتفاقی نوسان می‌کند؛ همانند یک جریان جوشان، فضا به‌طور اتفاقی تاب می‌خورد و زمان در قسمت‌های گوناگون جهان واگراییده می‌شود.

پژوهشگران در این مقاله تازه مدعی شده‌اند که این برداشت از عالم می‌تواند مشاهده کهکشان‌های چرخان را که به‌نوعی به «کشف» ماده تاریک منجر شد، توجیه کند. ستارگان لبه کهکشان – آنجا که انتظار می‌رود گرانش در ضعیف‌ترین حالت خود باشد – باید کُندتر از ستارگان قسمت مرکزی بچرخند، اما درحقیقت حرکت مداری ستارگان کُند نمی‌شود؛ اخترشناسان از همین علت نتیجه گرفتند که ماده تاریک جهت کشش گرانشی می‌شود.

در رویکرد اوپنهایم، انرژی اضافه ملزوم برای نگه‌داشتن ستارگان در مدار توسط نوسان‌های اتفاقی در فضا-زمان فراهم می‌شود که درعمل نوعی همهمه عرصه گرانشی را تشکیل می‌کنند. این قضیه در تعامل‌های دارای گرانش شدید، همانند گردش زمین به‌ دور خورشید، قابل چشم‌پوشی است، اما هنگامی که گرانش ضعیف است، تسلط آن آشکار می‌شود و می‌تواند به‌گفتن اکثریت انرژی حاضر در جهان درنظر گرفته شود.

بااین‌حال، اوپنهایم اذعان کرده است که درمورد این نظریه باید محتاط باشیم، چرا که شواهد غیرمستقیم فرد دیگر هم برای ماده تاریک وجود دارد و به محاسبات و قیاس‌های بیشتری در این عرصه نیاز است.