چطور از هوش مصنوعی سوال کنیم؟_آیندگان

چت‌بات‌های هوش مصنوعی وجود کاملاً تغییردهنده‌ای در صنعت فناوری و زندگی روزمره انسان‌ها داشته‌اند. این ابزارها به‌گفتن دستیاری دیجیتال، می‌توانند کارهایی همانند تشکیل محتوا، ساده‌کردن خدمات و فرایندها، افزایش رشد و جواب به سؤالات را انجام بدهند. اما برای دسترسی به پتانسیل کامل آن‌ها باید نحوه مطرح سوال از هوش مصنوعی را بدانید. در این نوشته، روی این نوشته تمرکز می‌کنیم که «چطور باید از هوش مصنوعی سوال کنیم.»

پرامپت‌ها یا دستورات هوش مصنوعی چیستند؟

پیش از این که سوال‌کردن از هوش مصنوعی را آموزش بدهیم، بهتر است زیاد تر با پرامپت (prompt) آشنا شویم. پرامپت (که در ادامه امکان پذیر به آن «دستور» نیز بگوییم،) در واقع ورودی، دستور متنی یا سوال است که به مدل هوش مصنوعی اراعه می‌شود تا ابزار بر پایه آن خروجی مورد نظر کاربر (همانند محتوا یا جواب) را تشکیل کند.

اما چه معیارهایی علتمی‌شود تا پرامپت خوبی داشته باشیم؟ به‌طورکلی، دستوراتی که آشکار، خاص و مشابه با ماموریت مورد نظر ما می باشند، می‌توانند دقت جواب‌های هوش مصنوعی را بهبود بدهند. به این نوشته فکر کنید که می‌خواهید هوش مصنوعی چه کاری بکند و به آن دستور بدهید شما را به هدفتان رساند.

پرامپت‌های هوش مصنوعی چطور کار می‌کنند؟

وقتی که برای هوش مصنوعی پرامپت یا دستور می‌فرستید، بر پایه آن‌ها دستورالعمل‌هایی به مدل یادگیری ماشینی اراعه می‌شود. سپس این مدل خروجی‌های موردنظر کاربران را تشکیل می‌کند.

اما این خروجی چطور تشکیل می‌شود؟ هر مدل هوش مصنوعی بر پایه مجموعه‌ای از داد‌ها آموزش دیده است؛ به این علت خروجی موردنظر شما که می‌تواند گزارش، داستان، خلاصه‌ مقاله یا حتی شعر باشد، مشابه با خواسته‌های شما و از این داده‌ها تشکیل می‌شود. این فرایند را استنتاج می‌نامند.

چهار جزء مهم پرامپت

برای این که بتوانید از هر ابزار هوش مصنوعی بهترین نتیجه ممکن را بگیرید، باید از دستوراتی منفعت گیری کنید که ابزار بتواند به‌درستی آن‌ها را تجزبه‌و‌تحلیل کند. در کتاب «AI-Assisted Programming: Using GitHub Copilot and ChatGPT for Coding» چهار مشخصه زیر را اجزاء مهم پرامپت خوب دانسته است:

• عرصه (Context) صحنه مهم را تنظیم می‌کند و برای هوش مصنوعی اشکار‌میکند که باید چه نقشی را ایفا کند. برای مثال، اگر به هوش مصنوعی بگویید که نقش برنامه‌نویس یا مهندس نرم‌افزار را ایفا کند، علتمی‌شود در جهت درستی به شما پشتیبانی کند.
• مشخصه بعدی دستورالعمل (Instructions) است که به هوش مصنوعی دستور یا توضیح راحتی درمورد کاری که از آن می‌خواهید، می‌دهد؛ برای مثال، می‌توانید از آن بخواهید متنی را خلاصه کند یا کدنویسی انجام دهد.
• محتوا (Content) به اطلاعاتی حرف های می‌شود که می‌خواهید هوش مصنوعی کار او را باتوجه‌به آن‌ها انجام دهد. برای جداکردن محتوا از دیگر قسمت‌ها، بهتر است از جداکننده‌هایی همانند “”” یا ### منفعت گیری کنید.
• فرمت (Format) آخرین قسمت است که به هوش مصنوعی می‌گوید خروجی خود را چطور به شما اراعه کند. بسته به خواست شما، این خروجی می‌تواند جدول، کد یا هرچیز فرد دیگر باشد.

چطور از هوش مصنوعی سوال کنیم

در نحوه سوال کردن از هوش مصنوعی باید به چند مسئله مهم دقت کنیم که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

درست همانند انسان با هوش مصنوعی سخن بگویید کنید

یکی از نکات مهمی که زمان تعامل با چت‌بات‌های هوش مصنوعی، همانند ChatGPT، باید به آن دقت کرد این است که شما آن را برنامه‌ریزی نمی‌کنید، بلکه قرار است با آن سخن بگویید کنید؛ به این علت پیش از این که به جزئیات بیشتری بپردازیم، باید در نظر داشته باشید با هوش مصنوعی همانند یک انسان، همکار یا عضوی از تیم، سخن بگویید کنید.

دقیق باشید

با دستورات عمومی همانند «یک داستان بنویس»، نتیجه به‌صورت کلی به شما اراعه می‌شود؛ به همین علت دستور شما باید اطلاعات دقیق‌تری داشته باشید. برای مثالً درمورد داستان می‌توانید به اطلاعات فرد دیگر ازجمله نوع و ژانر داستان، خوانندگان آن (بزرگسال یا کودک)، طول آن این چنین این که شیوه نگار آن جدی یا دوستانه باشد، اشاره کنید.

هرچقدر پرامپت شما عرصه بیشتری داشته باشید و اشکار‌تر باشد، خروجی سودمند‌تری خواهید داشت. علاوه‌براین، اشکار‌ بودن پرامپت شما علتمی‌شود گمان اراعه جواب نادرست پایین بیاید.

برای مثال، در نظر بگیرید که درحال آماده‌شدن برای مسابقه دوومیدانی هستید. اگر از هوش مصنوعی سوال کنید:

“How can I prepare for a marathon?”

«چطور می‌توانم برای ماراتن آماده شوم؟»

در جواب، نتیجه‌ای کلی دریافت می‌کنید. اما اگر همانند پرامپت زیر، جزئیات بیشتری به آن اضافه کنید، نتیجه اراعه‌شده نیز با شما مشابه‌تر خواهد می بود.

I am a beginner runner and have never run a marathon before, but I want to complete one in six months. How can I prepare for a marathon?

«من دونده تازه‌کارم و توانایی وجود در مسابقه را ندارم اما می‌خواهم طی شش ماه در مسابقه شرکت کنم. چطور می‌توانم برای ماراتن آماده شوم؟»

دستور طلایی «طوری حرکت کن که انگار…»

بعضی اوقات برای این که جواب‌های بهتری از هوش مصنوعی دریافت کنید، باید از آن بخواهید خودش را در نقش دیگرس بگذارد. با منفعت گیری از دستور «طوری حرکت کن که انگار…» یا به انگلیسی “Act as if…” می‌توانید از هوش مصنوعی بخواهید خودش را به‌جای شخص، فرایند یا حتی شیء بگذارد و جواب‌هایش را بر پایه آن تنظیم کند.

برای مثال، عکس کنید برای دستور غذا بر پایه موادی که دارید، می‌خواهید از هوش مصنوعی پشتیبانی بگیرید. اگر از آن سوال کنید: «با منفعت گیری از این مواد دستورپخت به من بده.»، چند نظر کلی به شما اراعه می‌کند. اما اگر ابتدا بگویید: «به‌‎طوری عمل کن که انگار دستیار شخصی من هستی.»، هوش مصنوعی این خواست شما را نیز در نظر می‌گیرد و احتمالا دستور غذای سالم‌تر یا قولای غذای بعد از تمرین مناسب برای شما نظر کند.

برای این که زیاد تر با این نوشته آشنا شوید، می‌توانید دستورات زیر را به ChatGPT بدهید و نتیجه آن را مشاهده کنید. در آن‌ها خواسته‌شده از دید مدیرمحصول، ناظر و روزنامه‌نگار، اسپیکر هوشمند Amazon Echo را بازدید کند:

۱. From the point of view of its product manager, describe the Amazon Echo Alexa device.

۲. From the point of view of an adult child caring for an elderly parent, describe the Amazon Echo Alexa device.

۳. From the point of view of a journalist, describe the Amazon Echo Alexa device.

۱. «از دید مدیرمحصول، اسپیکر هوشمند Amazon Echo Alexa این محصول را توصیف کن.

۲. از دید فرزند بالغی که از والدینش مراقبت می‌کند، دستگاه Amazon Echo Alexa را بازدید کن.

۳. از دید روزنامه‌نگار درمورد دستگاه Amazon Echo Alexa گزارشی بنویس.

انتظارات خود درمورد خروجی را گفتن کنید

هوش مصنوعی می‌تواند انواع مختلفی از خروجی‌ها را تشکیل کنید، همانند کد، داستان، گزارش، خلاصه، صدا، عکس و موارد دیگر؛ به این علت در ادامه نوشته «چطور از هوش مصنوعی سوال کنیم» باید به این مسئله اشاره کرد که اگر اشکار کنید چه‌ خروجی مورد نظر شما است، نتایج بهتری دریافت می‌کنید.

در دستور خود، بعد از توصیف چیزی که می‌خواهید، می‌توانید از جمله «آن را به‌شکل… اراعه کن» یا به انگلیسی «Present this in the form of…» منفعت گیری کنید و نوع خروجی مورد نظر خود را در مکان اشکار‌شده بنویسید.

یا حتی می‌توانید پرامپت خود را به‌شکل «محتوایی [با فرمت] تشکیل کن که درمورد / حاوی…» یا «Create a [format of output] about / that contains…» اغاز کنید.

در پرامپت‌هایتان از واژه‌های دستوری منفعت گیری کنید

زمان نوشتن پرامپت باید به این مسئله دقت کنید که شما برای رسیدن به مقصد‌ نهایی خود درحال دستوردادن به هوش مصنوعی هستید؛ به این علت برای این که به نتیجه بهتری برسید، باید از واژه‌های دستوری در پرامپت خود منفعت گیری کنید.

برای مثال، واژه‌های «do» و «does» در دستورات انگلیسی تأثیر بسیاری روی خروجی کار دارند که در زبان فارسی نیز بسته به معنی جمله می‌توان از آن‌ها منفعت گیری کرد؛ برای مثال، در نمونه دستور غذا، می‌توان در ادامه پرامپت انگلیسی جمله زیر را آورد:

Do include tomatoes, chicken, and some type of carb. Don’t include chili peppers or any ingredients containing wheat

پرامپت فارسی و کامل این مثال می‌تواند چیزی همانند دستور زیر باشد:

«طوری حرکت کن انگار مربی شخصی من هستی. دستور غذایی را تهیه کن که به من پشتیبانی می‌کند سپس از تمرین سوخت‌گیری کنم. این دستور غذا باید گوجه‌فرنگی، مرغ و برخی کربوهیدرات‌ها را داشته باشد و فلفل چیلی یا مواد حاوی گندم نداشته باشد.»

با منفعت گیری از این واژه‌ها، هوش مصنوعی بهتر می‌تواند خواسته شما را تشخیص دهد و آن را برآورده کند.

از واژه‌ها و جملات اشکار و قابل‌فهمیدن منفعت گیری کنید

هرچند ابزارهای هوش مصنوعی زبان عامیانه و ضرب‌المثل‌ها را نیز فهمید می‌شود، بهتر است در دستورات خود از آن‌ها منفعت گیری نکنید. یقیناً در مواردی که به‌جستوجو ضرب‌المثل خاصی هستید، می‌توان از آن‌ها منفعت گیری کرد اما برای دیگر دستورات بهتر است از جملاتی منفعت گیری کنید که به‌راحتی قابل‌فهمیدن‌اند.

دیگر نکات آموزش سوال‌کردن از هوش مصنوعی

• اگر جواب اراعه‌شده چندان شما را راضی نمی‌کند، با خیال راحت سؤالتان خود مجدد نقل کنید. بعضی اوقات هوش مصنوعی پاسخش را تحول می‌دهد.
• باتوجه‌به محدودیت‌های که برای ابزارهای هوش مصنوعی وجود دارد، پیش از ارسال هر پرامپت بهتر است آن را با دقت بخوانید و تغییراتی که فکر می‌کنید در اراعه جواب بهتر نقش دارند را اعمال کنید.
• در مواردی که از هوش مصنوعی می‌خواهید یک داستان یا گزارش تهیه کند یا متنی را خلاصه کنید، همیشه طول محتوای خروجی خود را اشکار کنید.
• ابزارهای هوش مصنوعی زیاد بسیاری وجود دارند که از سیستم پرامپت منفعت گیری می‌کنند. هرکدام از آن‌ها برای دسته خاصی از نیازها طراحی شده‌اند، به این علت پیش از هر چیز بهتر است با ابزار هوش مصنوعی که می‌خواهید از آن منفعت گیری کنید زیاد تر آشنا شوید تا بتوانید دستور یا پرامپت مناسب‌تری بنویسید.

جمع‌بندی

در این نوشته تلاش کردیم تا زیاد تر درمورد پرامپت و پرامپت‌نویسی آشنا شویم. ابزارهای هوش مصنوعی زیاد پیچیده می باشند و هرچند نحوه کار کردن با آن‌ها از طریق پرامپت‌ها امکان پذیر ساده به‌نظر برسد، اما برای این که بهترین خروجی ممکن را داشته باشید، باید در دستورات خود چندین مسئله را در نظر داشته باشید.

با مراعات چند مسئله‌ای که در نوشته «چطور از هوش مصنوعی سوال کنیم» به آن‌ها اشاره کردیم می‌توانید دستورات مناسبی برای هوش مصنوعی بنویسید. با منفعت گیری از این دستورات متنی ساده می‌توانید به دایره گسترده‌ای از قابلیت‌های هوش مصنوعی دست اشکار کنید. به این علت علاوه بر مراعات موارد بالا، پیشنهاد می‌کنیم که پرامپت‌نویسی را به شیوه آزمون و اشتباه انجام دهید و نحوه تاثییر تغییرات گوناگون در پرامپت‌ها را آزمایش کنید.

در آینده مطالب بیشتری در عرصه آموزش سوال کردن از هوش مصنوعی با تمرکز روی ابزارهای گوناگون برای شما آماده می کنیم تا زیاد تر فهمید شوید باید چطور از هوش مصنوعی سوال کنیم.

سؤالات متداول