چرا خاطرات نوزادی را فراموش می‌کنیم؟ یافته‌های تازه دانشمندان_آیندگان

دانشمندان زمان‌ها بر این باور بودند که علت فراموشی خاطرات دوران نوزادی این است که هیپوکامپ، بخشی از مغز که مسئول ثبت و ذخیره‌سازی خاطرات است؛ تا دوران نوجوانی هم چنان درحال رشد و گسترش است. اما پژوهشگران دانشگاه «ییل» در مطالعه‌ای تازه دریافتند که این فرضیه کاملاً درست نیست؛ در واقع، نوزادان می‌توانند خاطرات را ذخیره کنند، اما در سال‌های بعدی زندگی قادر به دسترسی به آن‌ها نیستند.

حافظه نوزادان چطور کار می‌کند و چرا خاطراتشان محو می‌شود؟

این مطالعه که نتایج آن در ژورنال «Science» انتشار شده است، ۲۶ نوزاد ۴ ماهه تا ۲ ساله را مورد بازدید قرار داد. محققان ابتدا به نوزادان تصاویری از چهره‌های تازه، اشیا یا مناظر گوناگون نشان دادند و سپس بازدید کردند که آیا آن‌ها قادر به تشخیص تصاویر قبلی در بین تصاویر تازه می باشند یا خیر.

در این آزمایش، نوزادان ابتدا تصاویری را برای دو ثانیه مشاهده کردند و بعد از یک مکث مختصر، همان تصاویر در کنار تصاویر تازه نمایش داده شد. دانشمندان با جستوجو کردن حرکات چشم نوزادان، بازدید کردند که آیا آن‌ها به عکس آشنا نگاه طویل‌تری دارند یا خیر.

نتایج نشان داد که نوزادانی که زیاد تر به عکس آشنا خیره می‌شدند، آن را به یاد می‌آوردند. اگر نوزادی هیچ ترجیحی نشان نمی‌داد، این گمان نقل می‌شد که حافظه او تا این مدت به قدر کافی گسترش نیافته است.

محققان برای اندازه‌گیری فعالیت هیپوکامپ از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) منفعت گیری کردند. اسکن‌های مغزی نشان داد که هرچه فعالیت هیپوکامپ زمان مشاهده عکس تازه زیاد تر می بود، گمان این که نوزاد آن را بعداً برای بیاورد نیز افزایش می‌یافت.

این تأثیر در همه نوزادان مشاهده شد، اما در نوزادان بالای ۱۲ ماه به‌مراتب نیرومندتر می بود، که مشخص می کند هیپوکامپ در این سن نقش بیشتری در یادگیری و حافظه ایفا می‌کند. علاوه‌براین، تنها در نوزادان بزرگ‌تر فعالیتی در قشر اوربیتوفرونتال مشاهده شد؛ بخشی از مغز که در تصمیم‌گیری و شناسایی خاطرات نقش دارد.

آیا حافظه نوزادان قادر به ذخیره خاطرات طویل مدت است؟

این مطالعه نشان داد که نوزادان می‌توانند خاطرات اپیزودیک (خاطرات مربوط به رویدادهای خاص) را سریعتر از آنچه قبلاً فکر می‌شد، ذخیره کنند. اما این خاطرات چه خواهد شد؟

دو گمان نقل است:

1. این خاطرات امکان پذیر اصلاً داخل حافظه طویل مدت نشوند.
2. این خاطرات ذخیره شده‌اند، اما مغز ما نمی‌تواند به آن‌ها دسترسی اشکار کند.

پروفسور «نیک ترک براون»، سرپرست این پژوهش، معتقد است که مغز نوزادان امکان پذیر واژه‌های کلیدی درستی برای بازیابی این خاطرات در سال‌های بعدی نداشته باشد. به عبارتی، نحوه ذخیره‌سازی این خاطرات با روشای که بزرگسالان حافظه را بازیابی می‌کنند، متفاوت است.

پژوهش‌های بعدی تیم او در حال بازدید این نوشته است که آیا کودکانی که ویدیوهایی از دوران نوزادی خود را مشاهده می‌کنند، می‌توانند این خاطرات را برای بیاورند یا خیر. نتایج اولیه نشان داده‌اند که برخی از این خاطرات امکان پذیر تا دوران پیش‌دبستانی باقی بمانند و سپس محو شوند.

این تحقیق مشخص می کند که نوزادان قادر به ذخیره‌سازی خاطرات می باشند، اما بهٰ‌دلایل نامشخصی در سال‌های بعدی قادر به بازیابی آن‌ها نیستند. رشد و تغییرات مغز، به‌اختصاصی در هیپوکامپ، امکان پذیر توضیح دهد که چرا بزرگسالان نمی توانند خاطرات دوران نوزادی خود را به یاد بیاورند.